Maar liefst de helft van de Nederlandse accelerators neemt wel eens een belang in startups. Dat blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van MT/Sprout en NRC, dat 26 accelerators ondervroeg. Het gemiddeld genomen belang is 18 procent. Hiervoor krijgen startups gemiddeld 230.700 euro terug.
Naar schatting zijn er ruim honderd groeiprogramma’s voor startups. Door bij 26 van hen een enquête af te nemen en daarnaast zo’n 30 ondernemers te interviewen kregen de initiatiefnemer een aardig kijkje in de keuken van de startupwereld. Hieruit bleek dat de helft van de accelerators wel eens aandelen van startups verlangt, voor 38 procent is dit zelfs gebruikelijk en 12 procent neemt af en toe een belang in deelnemende startups.
Aandelen kunnen bij exit veel geld opleveren
De omvang van het belang loopt enorm uiteen. Sommige accelerators houden het bij 2 procent, terwijl andere groeiversnellers een meerderheidsbelang innemen. Gemiddeld genomen kregen accelerators 18 procent van de aandelen in handen. Startups kregen hier gemiddeld 230.700 euro voor terug. Ook hier waren grote uitschieters naar boven (1,5 miljoen euro) en naar beneden (10.000 euro).
Bij een exit kunnen de aandelen van een accelerator veel geld opleveren. Bij sommige programma’s is dit zelfs een belangrijk onderdeel van het verdienmodel. In totaal claimden de ondervraagde groeiversnellers 89 exits.
Wensen accelerators en ondernemers tegenstrijdig
Waar een groot deel van de accelerators graag met aandelen werkt, is het gros van de ondernemers huiverig om al in zo’n vroege fase aandelen weg te geven. Vooral wanneer de aandelen niet-verwaterbaar zijn, stuit dit op weerstand. Bij deze werkwijze eisen accelerators dat hun belang bij een volgende investeringsronde niet in omvang daalt.
Ondernemers zijn huiverig om aandelen weg te geven.
Het is gebruikelijk dat dit principe geldt tot de startup enkele miljoenen waard is. Bij Startupbootcamp leveren ondernemers 8 procent van de aandelen in, die niet verwateren tot het bedrijf 2 miljoen euro waard is. Er zijn ook accelerators die op een later moment aandelen verlangen.
‘Startup minder interessant voor investeerders’
Zo werken Antler en Rockstart onder meer met converteerbare leningen, waarbij de lening na verloop van tijd wordt omgezet in aandelen. Een andere methode is de simple agreement for equity (SAFE). Hierbij hoeven ondernemers het geïnvesteerde bedrag niet terug te betalen. Wel heeft de accelerator recht op aandelen in een volgende ronde.
Het nadeel van deze constructies is dat een startup mogelijk minder aantrekkelijk is voor toekomstige investeerders. Startup-advocaat Sjoerd Mol: “Investeerders gaan niet voor de anti-verwateringsbescherming van een accelerator betalen. Dit zal dus ten koste gaan van het belang van de oprichters.”